VASTGESTELD. Niet zozeer aan zijn wreedheid, maar aan het unieke karakter van de 'peerdekoers' ontleenden wij uitstraling...

Het was tweemaal niets, eigenlijk. Twee keer twee rondes liepen ze. Er kwam al eens een paard met sulky in een gracht terecht, er gingen er ook wel eens tegen de vlakte. Tot dagen na de koers konden wij dan tussen de ribbeltjes van het straatbeton stukjes gedroogde paardenhuid lospeuteren. Net zoals we in de bochten, waar het beton in asfalt overging, de lange witte strepen telden die de hoefijzers van een uitglijdend paard erop hadden achtergelaten. Het spectaculairst waren de strepen die over de hele lengte breder uit mekaar liepen: dat was het soort van litteken dat niet alleen een spectaculaire, maar zeker ook bijzonder pijnlijke val van een paard verried. Als het niet al te veel had geregend na de koers, konden wij het verloop ervan tot een week na de koers lezen op het asfalt.
We waren experts op dat vlak. Unieke experts, aangezien de koers - zo'n paardenwedren op de openbare weg - uniek was.

GROTEMANSKLAP

Bovendien kregen we vrij op school. Op de lagere school was dat evident, op het college was het dat niet. Dan gebeurde het wel eens dat we onszelf vrijgaven. En als dat niet lukte, moesten we sowieso niet naar de studie van vijf tot zeven en waren we nog net op tijd in ons dorp om de laatste koers te zien. Die moest immers wachten tot de lijnbus over het parcours was gepasseerd.
Over de gemene wreedheid van de koers - het gebeurde wel eens dat een paard ter plaatse moest worden afgemaakt, al was dat vrij uitzonderlijk en werd daar zelden over gepraat - stelden wij ons geen vragen. Het leven, praatten wij de grotemansklap na, is hard voor iedereen en dus ook voor de beesten.
Wij, wij waren van Winkel, van 'ge-weet-wel- het-dorp-van-de-fameuze-paardekoers', zeiden we dan op het college. Geen ander dorp, geen andere stad had zo'n uniek spektakel waarvoor ze van heinde en ver kwamen zien.

VERGUISD
Jaren later zouden we die uitgesproken trots ruilen voor onuitgesproken schaamte en zouden we zwijgen over de koers, die ineens door groot en klein, van ver en van heel ver, van dierenactiviste Brigitte Bardot tot misschien zelfs de paus toe, verguisd werd. We waren niets meer maar ook niets minder dan vervaarlijke, gewetenloze dierenbeulen, die het verdienden om verketterd te worden. We mochten van geluk spreken dat brandstapels al een hele tijd in onbruik waren, anders waren we daar met zijn allen op beland.

LAARZEN

Trauma's hielden we er niet aan over, vermoed ik. Er is alvast niets dat daarop wijst. Onlangs vroeg ik nog aan mijn dochter hoe zij als kind naar die paardenkoers had gekeken. 
"We vonden het vooral leuk dat we met de vriendinnen zomaar cafés konden binnenlopen," zei ze. Maar dat was niet het belangrijkste. "Die paardenkoers was bepalend voor de aanschaf van nieuwe schoenen of laarzen. Van ma mocht ik pas na de paardenkoers over nieuwe laarzen zeuren. Alleen daarom verlangden we naar de koers", zei ze droogweg.